We publiceren met trots het opiniestuk waar Dunja mee in de prijzen viel.
Memento meminisse
Wij zijn generatie Z.
We kregen het internet met de paplepel binnen en gebruiken sociale media als geen ander.
Als gen-Z’er plaats je je vakantiefoto’s op Instagram met een toffe filter en een bijschrift dat iedereen laat weten hoe fantastisch je reis wel is geweest.
Wanneer je extra veel moeite hebt gestoken in je kapsel en outfit, maak je een selfie en post je die. Je zelfvertrouwen zal evenredig toenemen met het aantal likes en comments.
Foto’s die je neemt tijdens het uitgaan sla je niet op, je zet ze rechtstreeks op je story. Want tegen de tijd dat je kater is weggetrokken, zijn je stories verdwenen.
Ik wil niet met de vinger wijzen want ik ben hier ook schuldig aan.
Het delen van je knapste selfies, mooiste vakantiefoto’s en grappigste kiekjes met vrienden is verslavend.
Al mag je er niet vanuit gaan dat onze generatie sociale media enkel zo oppervlakkig gebruikt.
Naast het delen van content met je volgers, is een platform zoals Instagram ook een manier om foto’s te bewaren.
Wanneer ik naar mijn eigen Instagrampagina kijk, word ik daar vooral heel blij van. Dan zie ik leuke foto’s van mezelf, mijn vrienden of familie die me herinneren aan toffe momenten.
Het zijn herinneringen die ik wil bewaren.
Dus als je het zo bekijkt, is Instagram in een bepaald opzicht onze versie van de ouderwetse fotoalbums.
De manier waarop jongeren in 2020 omgaan met foto’s staat schril in contrast met voorgaande generaties.
Groeide je op in de jaren ‘90, ‘80, ‘70 of daarvoor, dan krijg je vast en zeker spontaan een nostalgisch gevoel als iemand een fotoalbum bovenhaalt. Want ook jij hebt wellicht, al dan niet in een stoffige doos in de kelder, één of meer soortgelijke exemplaren gevuld met herinneringen uit je jeugd. Foto’s die je liet ontwikkelen en zorgvuldig een plaatsje gaf in een album.
Ben je net zoals mij geboren na de eeuwwisseling? Dan kun je je kinderfoto’s waarschijnlijk terugvinden in een mapje op de pc van je ouders. En misschien ligt er nog ergens een videocamera met schattige beelden van jou als baby. Afgedrukte foto’s van ons zijn al wat schaarser.
Onze kinderen zullen gewoon onze Instagrampagina moeten aanklikken. Hun kindertijd zal ongetwijfeld in geuren en kleuren daarop terug te vinden zijn.
Ik zeg ouderwets, want wie vindt het tegenwoordig nog nodig om zijn foto’s op papier te vereeuwigen?
Indien je fotocollectie nog niet volledig is verzameld in een mapje op Facebook – voor wie echt niet mee is met de tijd – of op je Instagram feed, zijn ze nog steeds automatisch opgeslagen in je iCloud.
Voorheen vertrouwde ook ik mijn filmrol toe aan dat systeem.
Totdat mijn iPhone crashte en ik op een pijnlijke manier moest inzien dat het geheugen van mijn iCloud al lange tijd vol was, waardoor het gros van mijn foto’s niet waren opgeslagen.
Het was april 2019, maar mijn laatst bewaarde foto’s dateerden van april 2017.
Er zijn toen veel tranen gevloeid. Ik had de twee jaren voordien bijna obsessief vastgelegd op beeld om zo veel mogelijk aandenkens te hebben voor later. Euforische, hilarische, hartverwarmende herinneringen die het waard zijn om te bewaren.
Mijn eigen stukjes erfgoed.
Weg.
Het verliezen van al die herinneringen brak mijn hart en ik nam mezelf voor om dat nooit meer te laten gebeuren. Dus voortaan zou ik het op de ouderwetse manier doen. Ik drukte al mijn foto’s af op papier en gaf ze een plekje in fotoalbums.
Ondertussen heb ik een berg albums die bol staan van de herinneringen.
Blije kiekjes van mijn familie tijdens de feestdagen en ietwat wazige selfies van een avond op café met vrienden, met tussendoor foto’s van mijn eerste festivalervaring en een uitgebreid fotoverslag van een onvergetelijke schoolreis naar Barcelona. Allemaal zijn ze op de achterzijde voorzien van een handgeschreven datum en anekdote, als geheugensteuntje of extra aandenken.
Ik bewaar mijn foto’s nu alsof ze heilig zijn.
Eigenlijk, dat zijn ze ook.
Voor mij zijn dit niet gewoon selfies met een lelijke filter of mislukte groepsfoto’s waarop altijd wel iemand onelegant poseert.
Dit zijn mijn herinneringen aan een onvergetelijke tijd. En je weet nooit hoelang zo’n periode blijft duren, dus je wilt elke seconde van die tijd vastleggen zodat je het nooit meer los hoeft te laten. Zodat die periode nooit écht voorbijgaat.
Maar in realiteit komt hier wel een einde aan.
Je vriendengroep valt uit elkaar, je liefje breekt je hart of je gaat studeren en verliest je middelbare schoolvrienden uit het oog. Of er breekt – zoals wij dit jaar allemaal moesten meemaken – een pandemie uit.
En dat is pas een mega domper op de feestvreugde.
Geen feestjes, geen schoolreizen, geen terrasjes met een hele groep vrienden, geen schoolbal, geen shopuitjes, geen filmavonden, geen festivals en geen concerten.
Het einde van een lange reeks climaxen die we beleefden.
Plots stond de wereld stil.
Het gemis en de tijdelijk verplichte isolatie veroorzaakte veel eenzaamheid. En even plots gingen we meer waarde hechten aan dingen die we voorheen vanzelfsprekend vonden.
Zo begonnen we opnieuw met het versturen van postkaarten, werd videochatten dé manier om contact te houden met vrienden en familie en ook foto’s werden hersteld in hun oude glorie.
Want die hielden ons in verbinding met een tijd waarin we wel nog een uitbundig sociaal leven hadden.
Ik ben nog maar 17 jaar en ik betrapte mezelf er vorige week op dat ik nostalgisch door mijn fotoalbums bladerde. Alsof ik terugkeek op mijn lang vervlogen jeugd.
Alsof het zo immens lang geleden is sinds ik 16 jaar was.
En dat is lichtjes belachelijk. Want ik heb nog jaren van jong zijn voor me liggen.
Mijn jeugd is niet geëindigd bij het begin van de pandemie.
Maar dat nostalgisch gevoel had ik nog nooit zo intens ervaren.
Stel je voor dat bovenop die pandemie nog een ramp zich zou voordoen: alle smartphones crashen en sociale media verdwijnt. Je kan je al voorstellen welke crisis dat met zich mee zou brengen voor onze generatie.
Ons laatste houvast zou wegvallen en we zouden allemaal krankzinnig worden.
Nochtans zou iedereen die zoals ik zijn herinneringen heeft verzameld in fotoalbums het misschien wel overleven.
Dus ik stel mezelf nu de vragen die al heel lang door mijn hoofd spoken.
Waarom halen we tegenwoordig niet meer genoeg voldoening uit het bekijken van onze foto’s, maar moeten die ook gedeeld worden met een resem volgers waarvan we maar de helft écht kennen? Waarom digitaliseren we onze herinneringen in plaats van moeite te steken in het maken van tactiele fotoalbums en hier waarde aan te hechten?
Waarschijnlijk is dit gewoon de verandering in tijd.
Hoe graag ik ook met sociale media bezig ben, deze conclusie wringt bij me.
Gaan we onze foto’s laten verstoffen in die iCloud en nooit vereeuwigen op papier?
Ik denk van niet.
Onvergankelijke manieren om foto’s te bewaren gaan terug in de mode komen.
De wegwerpcamera heeft een goed jaar geleden een comeback gemaakt. Het werd meteen een trend onder de jongeren. Aanvankelijk om hun coole, alternatieve imago aan te sterken. Maar al snel werd het dé nieuwe manier om foto’s te maken. Zo spannend om je ontwikkelde foto’s te ontvangen en eindelijk te kunnen zien of ze gelukt zijn.
Ik zeg nieuwe manier, terwijl het eigenlijk de oude manier is.
En zo zullen volgens mij ook fotoalbums hun terugkeer maken. Dat zou in ieder geval hand in hand gaan met de vernieuwde waarde die we aan onze herinneringen hebben gegeven.
Dus laten we onszelf nu al maar een goed voornemen voor volgend jaar opleggen.
We vinden onze foto’s belangrijk, dus laten we ze zo ook behandelen.
Dit houdt ons recht in zware tijden. En dit is ons nalatenschap.
Vereeuwig ze. Maak ze onvergankelijk en tastbaar op je eigen manier.
Zodat je je mooiste herinneringen altijd binnen handbereik hebt.
Want daar zitten vast en zeker schatten tussen.
Opinie door Dunja Lycops 6HUWE